Με ευθεία επίθεση κατά ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ και έμμεσες πλην σαφείς αιχμές για τη Χαριλάου Τρικούπη η ομιλία του πρώην πρωθυπουργού στην παρουσίαση του βιβλίου της Μαριλένας Κοππά
«Αν αυτοί που έσκιζαν μνημόνια και τώρα θέλουν δημοψηφίσματα και οι άλλοι που πρότειναν Ζάππεια και ισοδύναμα μέτρα 18 δις ευρώ είχαν το 2010 τη στάση που τώρα έχουν υιοθετήσει, η Ελλάδα και οι Έλληνες θα είχαν γλιτώσει πολύ πόνο, πολύ κόπο και πολύ κόστος«. Σε αυτή τη φράση περικλείεται το κεντρικό νόημα της παρέμβασης του Γιώργου Παπανδρέου στην πολυσυζητημένη παρουσίαση βιβλίου της υποψήφιας ευρωβουλευτή της ΔΗΜΑΡ – Προοδευτική Συνεργασία Μαριλένας Κοππά.
Σε ότι αφορά το ΠΑΣΟΚ, ο κ. Παπανδρέου άφησε έμμεσες πλην σαφείς αιχμές ενανίον της πολιτικής γραμμής Βενιζέλου αλλά και όσων τάσσονται υπέρ των ανοιγμάτων προς τον ΣΥΡΙΖΑ, λέγοντας ότι «το ΠΑΣΟΚ πρέπει να πρωτοστατεί στο σχηματισμό κυβερνήσεων συνεργασίας για την κυβερνητική σταθερότητα αλλά με ξεκάθαρο προοδευτικό πρόσημο και ότι δε δικαιούται να αποτελεί παρακολούθημα της δεξιάς ή της αριστερής συντήρησης».
Στην πρώτη του πολιτική εμφάνιση στην Ελλάδα μετά από μήνες, ο Γ. Παπανδρέου προσπάθησε – χωρίς ίχνος αυτοκριτικής για άλλη μία φορά – να υποστηρίξει ότι η πολιτική που άσκησε προσωπικά όπως και η πολιτική της κυβέρνησής του δικαιώθηκε. Υποστήριξε ότι αν το ΠΑΣΟΚ ως κυβέρνηση το 2010 είχε στηριχτεί από τις πολιτικές δυνάμεις και η συντηρητική Ευρώπη είχε αντιμετωπίσει την κρίση αλλά και το ελληνικό πρόβλημα διαφορετικά, η χώρα θα είχε αποφύγει το μνημόνιο και την ένταξή της στον μηχανισμό στήριξης. Αλλά και ότι από το 2010 και μετά έχει επικρατήσει στην Ελλάδα μία συζήτηση μυθοπλασιών που δεν αφήνει τους Έλληνες πολίτες να δουν την αλήθεια και τις προοδευτικές , σοσιαλιστικές, αριστερές δυνάμεις να συνεννοηθούν και να συζητήσουν.
Επιγραμματικά, ο πρώην πρωθυπουργός και πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ:
- Κατηγόρησε τους ηγέτες της Ευρώπης ότι αντιμετώπισαν την κρίση ως μεμονωμένο πρόβλημα που αφορά κάποια «κακά παιδιά» αλλά και ρατσισμό εναντίον του ευρωπαϊκού Νότου και αν από την αρχή είχαν αντιδράσει διαφορετικά (είχαν στηρίξει δηλαδή το πρόγραμμά του το 2009) χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιρλανδία αλλά και η Πορτογαλία δε θα είχαν μπει στον μηχανισμό στήριξης. «Πως να συνδέσεις την τύχη σου με το Νότο της Ευρώπης όταν τον έχεις περιγράψει στους ψηφοφόρους σου μα τα χειρότερα λόγια;» ήταν το ερώτημα με το οποίο προσπάθησε να περιγράψει τη συμπεριφορά της Γερμανίας.
- Υποστήριξε ότι το δίλημμα Μνημόνιο – Αντιμνημόνιο σκέπασε τις αιτίες της κρίσης και ότι η ελληνική οικονομία ήταν εξαρτημένη και πριν το μνημόνιο. «Τώρα τι θα κάνου χωρίς βαρβάρους;» αναρωτήθηκε για τον ΣΥΡΙΖΑ και τα άλλα κόμματα που έχουν στηρίξει ολόκληρη την πολιτική τους στο δίλημμα αυτό.
- Απάντησε στα «περί καλύτερης διαπραγμάτευσης από τον Αντώνη Σαμαρά» με το επιχείρημα ότι εκείνος διαπραγματεύτηκε σε πολύ σκληρές συνθήκες με την Ελλάδα αποκλεισμένη από τις αγορές και χωρίς καμία πολιτική δύναμη στην Ελλάδα «να βάζει πλάτη». Υποστήριξε δε ότι σε αυτές τις συνθήκες, η κυβέρνησή του πέτυχε τη μεγαλύτερη διαγραφή χρέους που έχει γίνει ποτέ και σε εκείνο το σημείο έκανε αναφορά στο επιχείρημα του Ευάγγελου Βενιζέλου ότι η κυβέρνηση Παπανδρέου υλοποίησε το 90% του προγράμματος σταθερότητας.
- Αν και ο στόχος της δικαίωσης της πολιτικής του και του ιδίου προσωπικά ήταν ξεκάθαρος, ο κ. Παπανδρέου προσπάθησε να δώσει στην παρέμβασή του ενωτικό τόνο αλλά και προσμονή για κάποια κίνησή του στο μέλλον, λέγοντας ότι δεν είναι ικανοποιημένος που πολλά στελέχη και μέλη του ΠΑΣΟΚ είναι «αποστασιοποιημένα ή σκορπισμένα» και ότι «προκαλεί με τα ερωτήματα που έβαλε ώστε να διαλυθούν οι μυθοπλασίες των φωνών της δημαγωγίας και οι αριστερές, προοδευτικές και σοσιαλιστικές δυνάμεις πάνω στα πραγματικά διακυβεύματα να μπορέσουν να συνεννοηθούν και να συζητήσουν.
Τόσο ο κ. Παπανδρέου όσο και ο κ. Κουβέλης επιχείρησαν να υποβαθμίσουν το θόρυβο που προηγήθηκε με την κοινή τους εμφάνιση στην παρουσίαση του βιβλίου της κ. Κοππά. Ο μεν πρώην πρωθυπουργός είπε – με εμφανή απαξία – ότι «δεν περίμενε η παρουσίαση ενός βιβλίου μίας πολιτικού, μίας επιστήμονα που είναι για δύο δεκαετίες συνεργάτιδά του να παρουσιαστεί ως αντισυμβατική κίνηση», ενώ ο κ. Κουβέλης σε αντίστοιχο ύφος επεσήμανε «αφήνω σε άλλους να κουβαλούν στο πολιτικό τους μυαλό Λαιστρυγόνες και Κύκλωπες…».
«Η κεντροαριστερά είτε θα έχει θετικό πρόσημο, είτε δε θα υπάρξει» είπε στη δική του παρέμβαση ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ. Ο κ. Κουβέλης στάθηκε εμφανώς κατά της Ευρώπης την περίοδο των αποφάσεων για την Ελλάδα, ενώ όσο αφορά το εσωτερικό πολιτικό σκηνικό υποστήριξε ότι πραγματικός «προοδευτικός τρίτος δρόμος δε θα υπάρξει με την κεντροαριστερά γενικών καθηκόντων ή με κόμματα – συμπλήρωμα».
Γιάννης Καμπουράκης